2023 жылдың 27 сәуірінде Ф.М. Достоевский музейінің әдеби музыкалық залында «көктемгі көңіл-күй» атты музыкалық-поэтикалық кеш өтті. Кездесуді «Иртышские огоньки» әдеби-поэтикалық бірлестігінің ақындары ұйымдастырды. Бірлестік төрағасы ақын Евгений Титаев көрермендер үшін қаламызда әр жылдары өмір сүрген ақындар мен жазушылардың фотосуреттерін көрсететін шағын бейнеролик дайындады. Соны мен қатар ол заманауи «әдеби жиындар» жайлы, Өскемен қаласының «Звено Алтая» ақындарымен тығыз достастық және бірлескен іс-шаралар туралы әңгімеледі.

Кеште Любовь Харитоненко мен Николай Кульгускин, Евгений Михайлов және Евгений Рыбченко өз өлеңдерін оқыды. Ғабдулхақ Ахунжановтың орындауында Евгений Титаевтың өлеңдеріне арналған әндер шырқалды, олар барлық қатысушыларға көктемнің керемет көңіл-күйін сыйлады. Іс-шараның көрермендері КРиС студенттері болды.

18 сәуір 2023 жылы  Ф. М. Достоевскийдің әдеби-мемориалдық мұражайында  «Ұсақ-түйектер емес» Ашық хаттар мен төс белгілердің географиясы, Табиғаты мен өнері көрмесі ашылды

Ашық хаттар музей көрмелерінің экспонаттарына айналуы сирек емес. Бірақ, әдетте, бұл мерекелер – Жаңа жыл, 8 наурыз немесе туған күнмен құттықтауға арналған көшірмелер. Жаңа «ұсақ-түйектер емес» көрмесінде Достоевскийдің музейінде басқаша ашық хаттарды яғни – пошта тарихы  суреттелген карталарды көрсетуге шешім қабылдады. Дүние жүзіндегі пошта қызметтері ұзақ уақыт бойы ашық хаттарды енгізуге қарсы болды. Тек 1869 жылы Венеда  Женева көлінің көрінісі басылған алғашқы «хат-хабар картасы» жарық көрді. Осы алғашқы ашықхатпен карточкаларды пошта арқылы жіберу ғана емес, сонымен қатар оларға қалалар мен пейзаждардың көріністерін басып шығару дәстүрі басталды. Бұл ашық хаттарды коллекционерлер әлі күнге дейін  көрініс деп атайды. Олар «ұсақ-түйектер емес» көрмесінің басты тақырыптарының біріне айналды, онда Ф.Достоевский болған қалалардың көріністері бар ашық хаттар, сондай-ақ Қазақстан мен әлемнің қалаларымен таныстыратын карточкалар қойылған. Жеке тақырып – Семей туралы ашық хаттар жиынтығы. Алғаш рет ХХ ғасырда жарық көрген біздің қала туралы барлық ашықхаттар түрлерінің жиынтығы ұсынылған. Экспонаттардың арасында бала кезінде шетелдегі құрдастарымен ашық хаттар алмасатын семейліктердің хаттары бар.

Сонымен қатар, көрмеде кескіндеме шедеврлерінің ашық хаттар репродукциялары бар, сондай-ақ төсбелгішелердің кең коллекциясы қойылған. Оның ішінде-ситалдан жасалған төсбелгілер, ыстыққа төзімділігі мен қаттылығы жоғары бірегей материал. Жапония, Италия, Франция және АҚШ КСРО-дан осындай белгілерді жасауға патент сатып алғанымен, өндірістің қымбаттығына байланысты олар әлемнің басқа елдерінде шығарыла алмады. Сондай-ақ, көрмеге келушілер 1975 жылы Семей әуежайына алғаш қонған Ту-154 ұшағының алғашқы жолаушыларына берген төсбелгілерді көре алады.

«Ашықхат немесе белгіше сияқты кішкентай заттар іс жүзінде ұсақ – түйектер емес. Олардың әрқайсысы тарихтың белгілі бір кезеңі, қызықты оқиға немесе өнер туындысы туралы айтады. Әр ашықхатта ең аз ақпарат орналастырылған сияқты, бірақ сонымен бірге олар оқулықтар мен энциклопедиялардан кем емес білім беру және ой – өрісін кеңейту үшін жасады және әлі де қызықты әрі өзекті болып қала береді»,-деп түсіндірді Достоевскийдің  әдеби-мемориалдық музейдің ғылыми-экспозициялық бөлімі меңгерушісінің м.а. Алла Белякина.

Жалпы, көрмеде 700-ге жуық ашық хаттар мен 200-ден астам белгішелер бар. Сондай-ақ, мұнда сіз әлем атласының сирек кездесетін үлкен форматты басылымын іздей аласыз, егер қаласаңыз, әлем карталарымен танысу кезінде туындайтын кейбір географиялық мәселелерді нақтылаңыз. Белгішелердің барлық ұсақ бөлшектерін егжей-тегжейлі қарастыру үшін үлкейткіштер әйнектер беріледі.

27 сәуір 2023 ж. Ф. М. Достоевскийдің әдеби-мемориалдық музейінде «Литературный клубок» сәндік-қолданбалы өнері бойынша мастер-класс өтті. Бұл музей мен Семей қаласының аула клубтары қауымдастығының бірлескен жобасы.

«Түрксиб» клубы ұйымдастырушы-Педагог Тамара Фролова мектептер мен мектептен тыс білім беру және демалыс мекемелерінің педагогтарына иірілген жіптен қолөнер жасау әдістемесін үйретті. Мастер-класс қатысушылары жіптерден ойыншық ат жасауды үйренді.

«Жылқының бейнесі кездейсоқ таңдалмады. Біріншіден, жылқы-Қазақстанның рәміздерінің бірі. Екіншіден, біздің қаламызда Федор Михайлович Достоевский алғаш рет атқа мініп, атқа мінуді үйренді»,-деп түсіндірді музей маманы Евгения Рыбченко-Демьяненко.

6-7 сәуiр 2023 ж. Ф. М. Достоевскийдің әдеби-мемориалдық музейінде Семей қаласының Аула клубтары қауымдастығының педагог-ұйымдастырушылары үшін «музейдің практикалық тәжірибесі негізінде мәдени-бұқаралық жұмысты ұйымдастыру» атты екі күндік семинар өтті

Аула клубтары қызметінің негізгі міндеті балалардың, оның ішінде халықтың әлеуметтік осал топтарынан шыққан балалардың мәдени және спорттық өмірге белсенді қатысуының арқасында олардың өмір сүру сапасын арттыру болып табылады. Бүгінгі таңда аула клубтары Семей қаласының барлық шағын аудандарында жұмыс істейді, сондықтан мүмкіндігінше көп балалар қадамдық қолжетімділікте және тегін негізде спорт секцияларына баруға, шығармашылықпен айналысуға және қызықты уақыт өткізуге мүмкіндік алады.

Достоевский музейінің мамандары 25 қалалық аула клубтарының мұғалімдері үшін балалар мен жасөспірімдердің бос уақытын ұйымдастыруға жаңаша көзқараспен қарау, мәдени-тарихи мұраны зерттеу саласында клуб тәрбиеленушілерінің мүдделерін кеңейту, бос уақытты қызықты етіп өткізіп, балалардың түсінуі үшін қолжетімді түрде жасау жолдарын табу үшін екі күндік оқыту семинарын ұйымдастырды.

Семинар барысында музей мамандары аула клубтарының тәрбиеленушілері көрермен ретінде де, белсенді қатысушылар ретінде де қатыса алатын түрлі іс-шаралар туралы айтып берді. Семинар тыңдаушыларына Қазақстанның, Абай облысының, Семей қаласының  және жалпы әлемнің тарихы мен мәдениетімен танымдық немесе ойын түрінде танысуға көмектесетін тірі мысалдар көрсетілді. Мастер-класс барысында танымдық викториналарды өткізу тәсілдері көрсетілді. Ұйымдастырушы педагогтар музей мамандарымен бірлесіп, бірлескен іс-шараларды жоспарлады, мәдени-бұқаралық іс-шараларды өткізудегі өз тәжірибелерімен бөлісті. Бұл дегеніміз, аула клубтарының тәрбиеленушілерін одан да қызықты және танымдық іс-шаралар күтіп тұр, ал балалық шақ одан да қарқынды болуына себепші болуға ат салысамыз.

20 сәуір 2023 жылы Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалдық музейінде сотталғандардың

«Талант-бостандыққа апарар жол» атты шығармашылық жұмыстарының көрмесі ашылды

«Мұндай көрме Достоевский музейінің қабырғасында ашылғаны кездейсоқ емес.

1849 жылы желтоқсанда Федор Михайлович цензураға тыйым салынған мәтіндерді оқығаны үшін саяси үкім бойынша төрт жылға сотталды. Түрмеде жазушы әртүрлі қылмыскерлермен – өлтірушілермен, қарақшылармен, зорлаушылармен, ұрылармен кездесті. Бостандыққа шыққаннан кейін Ф.М. Достоевский «Өлі үйден алынған жазбалар» ауыр қылмыс туралы роман жазды, ал оның кейінгі кітаптарында көптеген қылмыстық сюжеттер бар», – деп музей қызметкері Алла Белякина өз сөзінде айта кетті.

Бұл әлемдік әдебиеттегі түрмеде отыру шедеврлерді жасауға түрткі болған жалғыз мысал емес. 1897 жылы ирланд жазушысы Оскар Уайлд өзінің әйгілі «Түрмедегі мойындау»  Редингтон казематында жазды. Бақытсыз алаяқтар туралы бүкіл әлемде танымал әзіл – сықақ әңгімелердің авторы-американдық жазушы О. Генри банк қаражатын ысырап еткені үшін қамауға алынып, сотталды. Итальяндық суретші, еуропалық кескіндеме реформаторы Караваджо өмірінде және испандық Авангард суретшісі Пабло Пикассоның аласапыран тағдырында көптеген қылмыстық оқиғалар болды.

Қазіргі әлемде Сталиннің бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеп жатқан адамдардың шығармашылығына деген қызығушылығы. Мысалы, АҚШ-та арт-терапия түрмелерде мақсатты түрде енгізілуде. Кәсіби суретшілер тұтқындарға шығармашылық сабақтарын береді, бұл үшін  жыл сайын $ 8 млн. бөлінеді. 2014 жылдан бастап АҚШ-та «қашу уақыты: американдық тұтқындардың өнері»  атты көшпелі көрме өткізіліп келеді, оған әр түрлі бағыттағы жұмыстар кіреді: суреттер, картиналар, мүсіндер, парақтар мен ескі киімдердің суреттері.

Қазақстанда 2005 жылдан бастап сотталғандардың шығармашылық жұмыстарының «Үміт» конкурсы өткізіліп келеді. Бірақ сотталғандардың сәндік-қолданбалы өнер туындыларын жасаудағы басты мақсаты-оларға сот ісін өтеуге мүмкіндік беру.

«Ағаш ою шеберлігі кейбір сотталғандар үшін негізгі табыс көзі болып табылады, оның көмегімен олар сот процестерін өтей алады немесе босатылған туыстарына көмектесе алады. Бұдан басқа, мұндай қызмет сотталғандарға бостандықта болмай өмір сүру жағдайларына бейімделуге көмектеседі», – деп түсіндірді облыс бойынша ҚАЖД сотталғандарды жұмысқа орналастыру бөлімінің бастығы Абай Руслан Қамаржанов.

Көрмеге екі колонияда жазасын өтеп жатқан сотталғандардың жұмыстары қойылды. Экспонаттардың ішінде ағаштан жасалған интерьер және тұрмыстық заттар, кеме мен үйдің модельдері, түрлі қораптар, гаджеттерге арналған тіректер, музыкалық аспаптар бар.

Достоевский әдеби-мемориалдық музейінің баспасөз қызметі

26 сәуiр 2023 жылы  Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалдық музейінде Қазақстан Халқының бірлігі күніне «Ынтымақ, бірлік жарасқан мәңгілік ел Қазақстан» атты мерекелік концерт өтті. Мереке 1996 жылдан бастап тойланады. 1995 жылдың 18 қазанында Қазақстан президенті жарлығы бойынша 1 мамыр – Қазақстан халқының бірлігі күні деп жарияланды.

Мерекелік концертке «Айдана» ясли-балабақшасы, Шәкәрім Университетінің студенттері, ABU Университетінің оқытушысы ұлты Азербайжан, Орыс мәдени орталығының зейнеркерлерлердің хоры, Семей қаласының «Возрождение» немістер қоғамдық бірлестігінің тілдік жобалары, Татар өнер мектебінің мүшелері және Иртыш Моңнары ансамбілі қатысып бірлігі жарасқан концерт болды. Концертте бүлдіршіндер қазақ биі мен бастап, Қазақстан әні мен жалғастырды. Қазақстан жайлы поэзиялық өлеңдер оқылып, азербайжан тілінде Қазақстандықтарды құттықтады. Орыс және қазақ тілінде хор айтылып, неміс тілінде өлең оқылып, ойын ойнап, құттықтаулар жалғасты жәнеде татар тілінде бүлдіршіндер ән айтып, баян мен флейта аспаптарында ойнады. Конертке өте керемет өтіп, Қазақстанда 130 ұлт иелері тұрады, бірақ бірлігіміз биік екені тағы дәлелденді.